Главная » 2020 » Март » 13 » Ильинка сумузунун «Гномик» аттаг уруглар садынга болуп эрткен 4-ку шуулганнын туннели
11:32
Ильинка сумузунун «Гномик» аттаг уруглар садынга болуп эрткен 4-ку шуулганнын туннели

Март 4-нин хунунде «Гномик» аттыг уруглар садынын башкылары  «Тыным болган Тыва дылым» деп,  темалыг тыва дылдын кичээлдерин  болгаш мастер класстарын кожууннун болгаш чалап алганы Эрзин кожууннун уруглар садтарынын башкыларынга  арга суме солчуру –биле  чижек, коргузуглуг, оюн-тоглаалыг 4-ку шуулганның  эрттиргеннер. 

 

Шуулаганнын кол сорулгазы:

Торээн дылын хундулеп, унелээр чорук ук тыва нациянын салым-чолунга сагыш салыышкыннын эгези болур. Моон тодаргай демдектери Республиканын девискээринде тыва школалар, солуннар, номнар, тыва дылга дамчыдып турар радио болгаш телевидение, хогжум-шии театры, ырынын болгаш танцынын ансамбльдери болуп турар. Бола бугуну тургузуп, чедип алган чуулдеривис тыва литературлуг дылдын киржилгези чокка, херек кырында кижизидилге ажылы  болдунмас.  Тыва дыл каяа-даа, кажан-даа кымга-даа эн-не чугула чепсек. Сос-биле олуруп-даа болур, сос-биле эмнеп, диргизип-даа болур.

Торээн дылын чидирери – торел чонундан хоорулганы, чоннун шаандан тура хумагалап келгени арыг, чараш чанчылындан, угаадыгларындан, улустун аас чогаалындан адырылганы ол. Дыл дээрге бурунгаар депшилгеже орук. Ававыстын аа суду-биле кады амыдыралывыста ужукталган тыва дылывысты камнап, сайзырадып, шинчилеп, ынак болуулунар, дараазында салгалдарывыска толептии-биле дамчыдаалынар, деп санал –биле «Гномик» уруглар садынын башкылары  кожуун чергелиг шуулаганын ажытканнар.

    Шуулганга  кожууннун уруглар садтарындан -35, оларнын аразындан 12 уруглар садтарынын эргелекчилери улуг сонуургал-биле база чалап алганывыс езугаар  Эрзин кожуундан - 3 башкы аалдап кээп  шуулганга киришкеннер.

   Шуулганны «Гномик» садынын башкылар болуу болгаш улуг болуктун чаштары боттарынын танцы-самы, уран-чогаадыкчы шулуктери - биле ажыткан. Шуулганнын кол кезээ башкыларнын белеткеп алганы ажык болгаш коргузуглуг  кичээлдери болган.

  «Гномик» аттыг уруглар садынын кижизидикчи башкылары тыва дыл кичээлдеринде чаа хевирлерни ажыглап эттирип турар. Тыва дыл эттиреринге кижидикчи башкыларга элээн бергелер тургустунуп турар. Оске эртемнерде ышкаш коргузулге материалдары чогундан, башкылар боттары удур кылып, чогаадып турарлар.

    Бичии болуктун кижизидикчи башкызы Лариса Тежендыевна Кинсан   «Мээн ог-булем» деп толевилелди таныштырып, коргузуг матриалдары-биле башкыларга ажылдарны кылдыртып таныштырган. Улуг-болуктун кижидикчи башкызы Айлана Алексеевна «Тыва хеп» деп, толевилел –биле таныштырып, хостуг уелерде болгаш кичээлдерде уруглар – биле хептернин ужур утказын тайылбырлап, холдан кылган ажылдарын башкыларга таныштырган.   Тыва улустун шаандан тура унелеп, хундулеп келгени спорттун бир хевири, улегерлиг «Хуреш уруглар садтарынга» деп, оюн-тоглаалыг кичээл коргузуун куш-культуранын аныяк оол башкызы Сылдыс Оюн-оолович Иргит база улуг болуктун оолдары шуулганнын башкыларынга коргузуп, таныштырган.

     «Гномик» уруглар садынын эргелекчизи Ооржак Л.М. «Тыва огнун дерилгезин, оон ужур-уткалыын» тайылбыр ажылын кылып чоруткан. Тыва огнун тургузуун, иштики дериг-херкселдернин чыдар ужурлуг туруштарын болгаш сагыылдарын коргузуп, тайылбырлааш, тыва ог экология биле арыг-силиг деп, чуулу – биле таныштырган.    Коллективтин садып дерип алган тыва оо 6 ортумак ханадан тургустунган болуп турар болгаш бичии садик уругларынын дурт сынынга таарышкан. Уруглар хостуг уеде огге ойнап, байырлалдарда оюн-тоглаалыг кичээлдерге киржип турарын таныштырган.

   Башкы бурузунун тургускан кичээлдери бот-боттарындан ылгалдыг, чаа хевирлерге тургузуп кылдынган болуп турар.   Тыва национал школанын тыва – дыл чаштарга деп программазын уруглар садтарында сайзырадып, уруглар садтарынын аразында чаа доозуп, ажылдап келген аныяк башкыларга ооредилге чижектиг болуп турарын, кичээлдер, кожуун чергелиг шуулганнар эрттирерде уруглар садтарынын коллектвтери тыва национал бир домей хептерни даарап, кедип эрттирип турары база бир онза тускай аппарганын ооредилге  килдизинин  уруглар садтарынын методист  башкызы  Монгуш З.А.эки  деп туннеп бадыткап чугаалаан.

   Шуулганга киришкен башкылар «Гномик» садынын уруглар садынын белеткелин бедик туннелдиг деп бадыткап санааннар.

   Шуулганнын туннели:

- Салдынган сорулгалар долузу-биле чедип алдынган.

-  Коргузуг чижектиг ажык кичээлдер келген дыннакчы башкыларга улуг сонуургалдыг болгаш ажык дузалыг болуп доозулган.

- Келген аалчы башкылар боттарынын арга-дуржулгазын сумелеп, ам даа чедиишкинниг ажылдаарын «Гномик» аттыг уруглар садынын  башкыларынга чылыы-биле кузээннер.

Просмотров: 407 | Добавил: Dj_D@rk | Рейтинг: 0.0/0
Всего комментариев: 0
avatar